Stoven: Wat is het en hoe doe je het? Het is een techniek die al eeuwenlang wordt gebruikt en waarbij eten langzaam gaart in een gesloten pan met een kleine hoeveelheid vocht.
Het is een manier van voedselbereiding waarbij je ingrediënten langzaam laat garen in een gesloten pan met een kleine hoeveelheid vocht. Hierdoor wordt het voedsel gelijkmatig gaar, blijven smaken goed behouden en wordt het voedsel heerlijk mals en sappig. Deze kooktechniek heeft verschillende voordelen, zoals:
- Behoud van smaak en voedingsstoffen
- Bereiding van malse gerechten
- Eenvoudig en energiezuinig koken
Benodigdheden
Om te kunnen stoven, heb je enkele basisbenodigdheden nodig. Denk aan het volgende:
Gereedschap
- Een zware stoofpan met deksel, zoals een gietijzeren pan
- Een warmtebron, zoals een gasfornuis of inductiekookplaat
- Een spatel of lepel om te roeren
Ingrediënten
- Voedsel dat geschikt is om te stoven (vlees, vis, groenten, fruit)
- Vocht, zoals bouillon, wijn, water of tomatensaus
- Kruiden, specerijen en smaakmakers
Hoe stoof je?
Bereid de ingrediënten voor door ze schoon te maken, te snijden en eventueel te marineren. Verwarm de stoofpan op middelhoog vuur en voeg een klein beetje olie of boter toe.
- Bak de aromatische ingrediënten (uien, knoflook, etc.) kort aan
- Voeg het hoofdingrediënt toe (vlees, vis, groenten, fruit) en bak het kort aan
- Voeg vocht (zoals bouillon, wijn, water of tomatensaus) toe, zodat de ingrediënten net onder staan. Breng het geheel aan de kook.
Zet het vuur laag en plaats het deksel op de pan. Laat het gerecht langzaam garen, waarbij de kooktijd afhankelijk is van de ingrediënten. Stoofgerechten met vlees kunnen 2 tot 3 uur duren, terwijl groenten en vis vaak kortere kooktijden hebben.
Tips
Zorg voor een constante, lage temperatuur tijdens het stoven. Dit zorgt ervoor dat de ingrediënten gelijkmatig garen en niet uitdrogen.
Voeg niet te veel vocht toe, want dit kan de smaak van het gerecht verdunnen. Een klein laagje vocht is vaak al voldoende.
Je kunt rustig uitproberen met verschillende kruiden in stoofgerechten. Kruiden geven smaak en diepte aan je stoofgerecht.
Geschikte ingrediënten voor stoven
Vlees
Voor stoven zijn vooral de taaie vleessoorten geschikt, zoals rundvlees (sukade, riblappen), lamsvlees (nek, schouder) en varkensvlees (procureur, schouderkarbonade). Door het langzame garen worden deze stukken vlees heerlijk mals.
Vis
Stevige vissoorten zoals kabeljauw, zalm, en zeeduivel zijn geschikt om te stoven. Let op dat je de vis niet te lang stooft, want dan wordt het droog.
Groenten
Stevige groenten zoals wortelen, aardappelen, pompoen en pastinaak zijn ideaal om te stoven. Ze nemen de smaak van het stoofvocht goed op en behouden hun structuur.
Fruit
Ook fruit zoals appels, peren, pruimen en abrikozen kun je stoven. Door het stoven worden ze zacht en krijgen ze een diepe, zoete smaak.
In verschillende keukens
Nederlandse keuken
In de Nederlandse keuken zijn stoofgerechten als hachee, draadjesvlees en stamppot met stoofvlees populair.
Mediterrane keuken
In de Mediterrane keuken worden veel stoofgerechten bereid met olijfolie, tomaten, knoflook en verse kruiden. Denk aan Italiaanse osso buco en Spaanse ratatouille.
Aziatische keuken
De Aziatische keuken biedt ook tal van gestoofde gerechten, zoals Chinese rode stoofpot, Japanse sukiyaki en Indiase curry’s.
Stoven en gezondheid
Stoven is een gezonde kooktechniek, omdat het helpt om voedingsstoffen in het voedsel te behouden en er weinig vet nodig is voor de bereiding.
Veelgemaakte fouten
- Te veel vocht toevoegen, waardoor de smaak verloren gaat
- Te hoge temperatuur gebruiken, waardoor het gerecht uitdroogt of aanbrandt
- Te weinig tijd nemen voor het garen, waardoor het vlees taai blijft
Wist je dat? Het woord ‘stoven’ komt van het oude Nederlandse woord ‘stoof’, wat een gesloten kooktoestel betekende waarin voedsel langzaam kon garen. Deze techniek wordt al eeuwenlang gebruikt in diverse keukens over de hele wereld.
Traditioneel werden stoofpotten vaak bereid in aardewerken potten met een goed sluitend deksel, waardoor de smaken zich goed konden ontwikkelen en het vocht behouden bleef.
Stoofgerechten zijn vaak ideaal om restjes groenten en vlees op te maken, omdat de langzame garing de ingrediënten met elkaar vermengt tot een smaakvol geheel.
Naast vlees en groenten kunnen ook vis, gevogelte en zelfs fruit gestoofd worden. Elk ingrediënt vereist echter zijn eigen specifieke stooftijd en techniek om optimaal te garen.
Stoven is niet alleen een kookmethode, maar ook een manier om voedsel langer houdbaar te maken. Door voedsel langzaam te garen in vocht, blijft het langer goed en smakelijk.
In sommige culturen worden kruiden en specerijen toegevoegd aan gestoofde gerechten om de smaak te versterken en te verrijken. Dit zorgt voor een unieke culinaire ervaring.
Moderne kooktechnieken hebben het stoven geëvolueerd, waarbij elektrische slowcookers en multicookers populair zijn geworden voor het gemakkelijk bereiden van stoofgerechten.
Stoofgerechten zijn vaak nog lekkerder wanneer ze een dag na bereiding gegeten worden, omdat de smaken dan goed zijn ingetrokken en zich hebben ontwikkeld.
Hoewel stoven traditioneel gezien langzaam koken betekent, zijn er ook snelle technieken voor stoven ontwikkeld waarbij ingrediënten snel op hoge temperatuur worden gegaard, maar met behoud van de essentiële kenmerken van gestoofde gerechten.
Veelgestelde vragen
Kan ik stoven in een gewone pan in plaats van een gietijzeren pan?
Hoewel een gietijzeren pan ideaal is voor stoven vanwege de gelijkmatige warmteverdeling, kun je ook een gewone pan met een dikke bodem gebruiken. Zorg er wel voor dat de pan een goed sluitend deksel heeft.
Kan ik ook vegetarische stoofgerechten maken?
Zeker! Je kunt bijvoorbeeld groentestoofschotels maken, of vleesvervangers zoals tofu en tempeh stoven.
Hoe weet ik wanneer mijn stoofgerecht klaar is?
Controleer regelmatig de gaarheid van de ingrediënten door er met een vork of mes in te prikken. Als het vlees zacht is en uit elkaar valt, zijn groenten zacht, maar niet papperig en is de saus ingedikt, dan is je stoofgerecht klaar.
Kan ik een stoofgerecht invriezen?
Ja, stoofgerechten zijn uitstekend geschikt om in te vriezen. Laat het gerecht eerst afkoelen en verpak het luchtdicht. Bewaar het maximaal 3 maanden in de vriezer.
Kan ik een slowcooker gebruiken om te stoven?
Een slowcooker is perfect voor het stoven van gerechten. Je kunt de ingrediënten ’s ochtends in de slowcooker doen en aan het eind van de dag genieten van een heerlijk stoofgerecht. Let wel op dat je de hoeveelheid vocht mogelijk iets moet aanpassen, omdat er in een slowcooker minder vocht verdampt.
